Желілік әдеп. Интернеттің бала психологиясына әсері

Информатика пәнінің мұғалімі, педагог-зерттеуші мұғалім – Г.Ж.Жартаева және мектеп психологы Аксакалова Марфуга Сейтқалиқызы «Желілік әдеп. Интернеттің бала психологиясына әсері» тақырыбында дөңгелек үстел өткізді.Мақсаты: Желілік этикет- әдеп ұғымы мен ережелерімен танысу, шынайы өмір мен виртуалды өмірдегі әдеп-этикетін сақтау жолдарын қарастыру, желілік этикеттің қолданылу қажеттілігін тұжырымдау.Заманауи интернет өміріміздің барлық әлеуметтік, мәдени-психологиялық салаларына еніп, әмбебап, жахандық ақпарат ортасына айналды. Оның мүмкіндіктері өмірді, жұмысты және әлеуметтік желілердегі қарым-қатынасты шынайы өмірдегідей етіп жасайды. Интернет желісінің мүмкіндіктерін кеңінен қолданудың кері әсерлері де бар. Қазіргі таңда көптеген ересек адамдармен қатар жасөспірім балалардың арасында да интернет желісіне деген тәуелділіктер көптеп пайда болуда. Олар виртуалды кеңістікке әуестеніп,шынайы өмірден алыстай бастайды, өз өмірлерін интернетсіз елестетуге қауқарсыз жағдайға дейін жетуде. Осындай келеңсіз жағдайларға жол бермес үшін желіде бір-бірімен байланыс жасау, интернетті қолдану, әлеуметтік желілерді пайдаланудың өз әдебін қолдану керек. Яғни шынайы өмірдегі адамның әдептілігі сияқты виртуалды өмірдің де өз әдебі бар. Оны күнделікті қолданып жүргенімізді еш байқамауызда мүмкін…Интернет-коммуникацияның әдебі «вебте» әңгімелесу ережелерін, электрондық хат алмасуды басқару, сөйлесу бөлмелері мен форумда өзара әрекеттесуді қамтиды. Әдеп қағидаларын түсіну өте оңай – негізгі мәселелерді біліп, сыпайылықтың қарапайым заңдарын сақтау жеткілікті.Жиі кездесетін желілік әдеп бұзылуы әртүрлі қорлауды, қоғамның осы тақырыбынан қасақана кетуді, үшінші тарап мазмұнын жарнамалауды білдіреді. Сондай-ақ, жеке веб-порталдарда жала жабу, зиянды жалған ақпарат, плагиат. Желілік этикеттің сақталмауы, жеке өмір және меншік құқығының бұзылуы, тақырыптан ауытқу жағдайлары жарнама және өзін –өзі жарнамалау салдарынан болады. Сондай – ақ қате ақпарат, зиянды ақпараттар немесе плагиат этикеттің бұзылуы болып табылады.Желілік этикеттің ережелері:Адаммен сөйлесіп отырғаныңды ұмытпау;Күнделікті өмірдегі тәртіп ережелерін ұстану;Киберкеңістікте екеніңді ұмытпау;Басқалардың уақыты мен мүмкіндігін сыйлау;Абыройыңды сақтау;Шамаңа қарай басқа адамдарға көмектесу;Дау-жанжалдарға араласпау және оларды құптамау;Жеке жазба құқығын сыйлау;Өз мүмкіндігіңді теріс ниетпен пайдаланбау;Басқалардың қатесін кешіруді үйрену.Әзілмен абай болыңыз! Кросс-постингке қызықпаңыз. Өз жауабыңызда айтылғандарды біріктіріңіз және қысқаша жасаңыз. Конференция емес, электронды почта арқылы жауап беріңіз. Хабарламаға жауап бермес бұрын, алдымен барлығын оқып шығыңыз. Авторлық құқық және лицензия туралы есте сақтаңыз. Сілтеме туралы ұмытпаңыз. Басқалардың көңілін түсіретін, сөздерді белгілеп қойыңыз. Сөз жолының ұзындығын қысқартыңыз және арнайы символдарды қолданбауға тырысыңыз.